10.01.2010

Lisa Loeb - Stay (I Missed You)

Bài này có rất nhiều chi tiết hay về nhạc thuật! Bài được giới thiệu trên radio KOST 103.5, mục "Chuyện bên lề của bài hát" (The story behind the song).



Theo như những gì tôi nhớ lại từ đài, và kiểm chứng lại từ trang Wikipedia của Lisa Loeb http://en.wikipedia.org/wiki/Lisa_Loeb , thì cô là người đầu tiên có một Top #1 Hit trong danh sách Billboard top 40 hàng tuần mà chưa hề ký một giao kèo với một hãng đĩa nào hết! Vào năm 1994, sau một cuộc cãi vã với bạn trai, cô về nhà và viết xuống những cảm nghĩ, tức giận của mình, rồi viết thành bài hát trên. Một người bạn và cũng là láng giềng của Lisa là diễn viên điện ảnh nổi tiếng Ethan Hawke. Anh này phụ giúp cô lăng xê bài hát tới Hồ Ly Vọng, và sau này bài hát cứ thế nổi tiếng dần và leo lên hạng Top #1. Cái Top #1 này là một vinh hạnh cao quý, cả về mặt nghệ thuật lẫn kinh doanh. Cỡ như ABBA, tuy nổi tiếng mà không chịu lăng xê kỹ ở thị trường Mỹ, nên cũng chỉ có một bài Top #1 là Dancing Queen mà thôi. Beatles là nhóm có Top #1 nhiều nhất, 20 bài.

Cũng theo như Wikipedia, thì video sau đây cũng do Ethan Hawke thực hiện, quay chỉ có một lần (one take)!


Trước đây tôi chỉ biết sơ sơ bài này, nay nghe lại nhạc, và nhất là coi video thấy rất hay, đơn giản, nhưng tả thật đúng nội tâm nhân vật. Cảnh bắt đầu bằng một cái ghế trống không, chỗ chàng ngồi trước kia nay thế bằng con mèo, rồi Lisa bắt đầu hát. Từ từ, ống kính như là "chàng" để Lisa trút bầu tâm sự, và ống kính lùi ra xa cho thấy một căn studio trống không, nàng sắp dọn nhà. Cái cột nhà trở thành một vật chắn tạm thời giữa các cảnh quay liên tục để video vẫn stay engaged mà không nhàm chán.

Câu guitar mở đầu không chỉ làm nhiệm vụ mở đầu mà được lặp đi lặp lại như là một cái hook của bài, làm cho bài chặt chẽ. Bè nữ đằng sau hát đệm mới là tuyệt, làm những câu hát như kể lể của Lisa bớt đi sự gay gắt. Tiến trình hòa âm với chord 4 thứ cuối bài cũng cũng làm cho bài dễ quen tai hơn.

Thật sự tôi nghe đi nghe lại 4,5 lần trong khi đang viết bài này, mà vẫn không biết được rõ cấu trúc của bài là ABA, hay ABCA, v.v., chỉ biết là bài hát kể lể tùm lum tà la mà nghe vẫn không lộn xộn, vẫn có cảm giác theo kịp và hiểu bài, nhờ vào các yếu tố đệm, nhất là câu guitar hook tôi nói ở trên.

Đầu bài là một thú vị về cách làm nhạc kể chuyện, hát rất ít, mở bài rất ít, tạo cho ta một cảm giác muốn nghe xem cô Lisa sẽ kể những gì. Chữ "So?" (thì sao nào) ngang tàng rất thích hợp, và rất "mở" (open ended) cho những gì tiếp theo sau.

Sau đó là những phiên khúc với melodies na ná như nhau, nhưng chuyển tải những cảm giác lộn xộn, ghi lại trung thực những diễn biến khác nhau trong luồng suy nghĩ của tác giả, chẳng hạn như đoạn sau hát liên tục với trống dồn dập, bè nữ hát hòa theo (1:00) :

I don't listen hard,
don't pay attention to the distance that you're running
to anyone, anywhere,
I don't understand if you really care,
I'm only hearing negative: no, no, no


hay đoạn (1:52):


And I thought I'd live forever, but now I'm not so sure.
You try to tell me that I'm clever,
but that won't take me anyhow, or anywhere
with you.


Tóm lại, đây là một bài hát tâm sự, kể lể dược thể hiện rất thành công qua nhạc.

hoctro
(1 Oct 2010)

Stay (I Missed You)
Lisa Loeb

You say I only hear what I want to.
You say I talk so all the time,
So?

And I thought what I felt was simple,
and I thought that I don't belong,
and now that I am leaving,
now I know that I did something wrong
'cause I missed you.

Yeah yeah, I missed you.

And you say
I only hear what I want to:
I don't listen hard,
don't pay attention to the distance that you're running
to anyone, anywhere,
I don't understand if you really care,
I'm only hearing negative: no, no, no.

So I turned the radio on, I turned the radio up,
and this woman was singing my song:
lover's in love, and the other's run away,
lover is crying 'cause the other won't stay.
Some of us hover when we weep for the other who was
dying since the day they were born.
Well, well, this is not that;
I think that I'm throwing, but I'm thrown.
And I thought I'd live forever, but now I'm not so sure.
You try to tell me that I'm clever,
but that won't take me anyhow, or anywhere
with you.

You said that I was naive,
and I thought that I was strong.
I thought, "hey, I can leave, I can leave."
Oh,
but now I know that I was wrong,
'cause I missed you.

Yeah, I miss you.

You said, "I caught you 'cause I want you and one day I'll let you go."
You try to give away a keeper, or keep me 'cause you know you're just
scared to lose.
And you say, "Stay."

And you say I only hear what I want to. 


Trang đầu bài nhạc để xem chơi:

Học Trò: Lại bàn về cách tạo dựng một ca khúc

Trong một số tiểu luận trước đây, tôi góp nhặt những gì mình tự học hỏi, mong tìm ra một phương thức để sáng tác một bản nhạc. Khởi đi từ nh...